De Egmond Gitaar: de documentaire

De geschiedenis van een familiebedrijf uit Eindhoven, dat in de jaren vijftig en zestig van de vorige eeuw uitgroeit tot de grootste producent van gitaren in Europa. Ze bouwen in 1960 een nieuwe moderne fabriek in Best waar jaarlijks 200.000 gitaren worden gemaakt. Maar net als andere westerse merken kent Egmond een enorme terugval door de import van goedkope instrumenten uit Azië. De Egmond familie gaat eraan ten onder en in 1972 wordt de fabriek een speelbal van een grote internationale handelsonderneming: Tolchin. Halverwege de jaren zeventig zoekt C.F. Martin naar samenwerking met Europese fabrikanten als het Zweedse Levin. Ook in de fabriek van Egmond in Best worden in licentie Martins gemaakt onder de naam: Vega Guitars, made by C.F. Martin in The Netherlands. 

Egmond
Ik kwam bij toeval op het spoor van  dit gitaarmerk, waarvan ik tot voor kort het bestaan niet kende. Het begon met een gesprek op een verjaardag, iemand die me vertelde dat hij net als ik (een beetje) gitaar kon spelen. En hoe hij  voor z'n veertiende verjaardag een gitaar had gekregen van zijn ouders. Met als gevolg dat hij voor school verzuimde om nog huiswerk te maken en dus al snel met slechte rapporten thuiskwam. De gitaar had hem helemaal in beslag genomen. Er ontstond ruzie en zijn vader sloeg uit pure woede de gitaar aan stukken.  Maar algauw kreeg de goede man vreselijke spijt van zijn gedrag en om het goed te maken mocht zoonlief, onder de belofte dat hij voortaan beter z'n best zou doen op school, een nieuwe gitaar gaan kopen.  Dat werd een Egmond, en die werd gekocht in Eindhoven, bij een muziekwinkel met de naam "Musica".  Het verhaal  kwam me heel bekend voor: ook ik kreeg een eerste gitaar op mijn veertiende verjaardag, en ook bij mij gingen de schoolresultaten meteen hard achteruit. Maar van het merk Egmond had ik nog nooit gehoord.

Het was ook al behoorlijk lang geleden: het merk was achter in de jaren zeventig van de vorige eeuw al failliet gegaan en voorzover ik er nog iets over terug kon vinden hadden de gitaren van dit merk niet echt een goede reputatie.  Maar mijn nieuwsgierigheid werd wel geprikkeld toen ik een tijdje later een muziekwinkel binnenstapte in mijn woonplaats Den Bosch (Muziekhandel Wessing) waar tot mijn grote verbazing een flink aantal Egmond gitaren aantrof. De eigenaar van de winkel Jan Wessing wist er ook nog van alles over te vertellen en  liet mij bovendien een boek zien met een schat van informatie over de geschiedenis en de verschillende typen gitaren van dit merk, geschreven door vintage gitaarkenner en journalist Cees Bakker. Een boek wat overigens nergens meer te krijgen is, maar wat ik een tijd mocht lenen en waarmee ik op het goede spoor van mijn zoektocht werd gezet. Samen met vriend en fotograaf Chris van Dijk heb ik een groot aantal mensen kunnen interviewen. Mensen die nog in de fabriek hadden gewerkt, verzamelaars van Egmond gitaren en muzikanten die op Egmond gitaren hadden gespeeld of dat altijd nog doen. En waar ik vooral veel informatie van heb gekregen was van de familie Egmond zelf. Want Egmond was uiteindelijk een echt familiebedrijf, met als initiatiefnemer Uilke Egmond, een voormalige spoorwegman, die na z'n pensionering op 51 jarige leeftijd, vioollessen ging geven en omdat z'n leerlingen nou eenmaal instrumenten nodig hadden al voor de Tweede Wereldoorlog een muziekwinkel begon in Eindhoven. Zijn zoon Gerard zou zich tijdens de oorlog leren bekwamen in het bouwen van gitaren. In 1947  schreef hij zich in als gitaarbouwer bij de Kamer van Koophandel in Eindhoven en noemde het bedrijf "Musica Muziekinstrumenten".